Emri i piktorit Gazmend Freitag është bërë tashmë familjar për banoret e distriktit të katërt në Vjenë, kjo falë bashkëpunimit të tij me dy ambasadat të këtij distrikti, atë të Shqipërisë dhe të Kosoves, në kuadër të projektit „Dita e Dyerve të Hapura të Ambasadave“.
Vitin e tretë radhazi, ambasada e Shqipërisë në Vjenë ka hapur dyert e veta duke mirëpritur vizitorë të shumtë, banorë të distriktit, për t’i njohur ata me Shqipërine dhe për marrëdhëniet e shkëlqyera midis Shqipërise dhe Austrisë, të dëshmuara thellë ne histori. Këtij qëllimi i shërbeu edhe hapja e ekspozitës me piktura dhe grafika të artistit të mirënjohur shqiptarë Gazmend Freitag, që jeton dhe vepron në Linz Austri.
Sikurse edhe në vitet e shkuara, pikturat dhe grafikat e Gazmend Freitag e marrin shtysen nga historia e shqiptarëve dhe tradita folklorike e kombit të tij. Veprat e ekspozuara nga ai, jo rastësisht në kuq e zi, përbëjnë një mozaik me shumë përmasa kohore, gjeografike, historike dhe etnografike mbi shqiptarët që shtrihen nga Mitrovica në veri dhe zbresin deri në Gjirokastër në jug, nga periudha e heroit kombëtar të shqiptarëve, Gjergj Kastriotit Skenderbeut, i vleresuar si mbrojtes i krishterimit, deri tek historia e fundit gjatë Luftës së Ftohtë. Një i huaj merr këtu kaq shumë informacione konkrete dhe emocione mbi trevat shqiptare vetëm e vetëm duke soditur veprat e Freitag.
Gjen aty dritëhijet në bardhë e zi të vallës së ashpër të shpatave, një vallë karakteristike e burrave në trevat veriore shqiptare, ëmbëlsinë e dritës në ninullën e nënës për foshnjën që piktori e kthen në muzikë përmes lojës së ngjyrave dhe linjave në grafikat e tij, si dhe shpirtin kalorsiak dhe të butë të shqiptarit në trajtimin e femrës në grafikën „Nusja nga Mitrovica“. Informohesh mbi historinë e hershme të shqiptarëve nën drejtimin e Gjergj Kastriotit që frenoi për 25 vjet agresivitetin e Perandorisë Osmane drejt Evropës në kufijtë e trojeve shqiptare, ndërkohë që mëson mbi rolin e kishës dhe klerit katolik shqiptar në mbajtjen gjallë të identitetit evropian te popullit shqiptar përmes portretit të iluministit shqiptar të shekullit të shtatëmbëdhjetë, Pjeter Bogdanit, një prift katolik i kohës dhe një ndër autoret e parë të dokumentuar të letërsisë artistike në gjuhën shqipe.
Me interes paraqitet grafika e avionit në kalanë e Gjirokastrës, një relikë e trishtë dhe e ndryshkur – ngjyrat që përdor autori e përforcojnë aq më tepër këtë ide – e periudhës absurde të Luftës së Ftohtë dhe e izolimit me vite të Shqipërise ish-komuniste, e cila është e vendosur të kapë kohën e humbur dhe të jetë pjesë e rrënjëve të saj të natyrshme evropiane.
|